Thế giới cá biển vốn rất đa dạng và phong phú. Bên cạnh những loài cá biển đã quá quen mặt chỉ tên với mọi người như cá hồi, cá ngừ, cá tầm hay cá chim trắng thì cá phèn vẫn còn là một cái tên còn nhiều lạ lẫm. Chính vì vậy mà chúng ta đã và đang bỏ lỡ một loại thực phẩm có giá trị ẩm thực và dinh dưỡng cực kỳ cao. Hãy cùng Haisan.online tìm hiểu chi tiết các thông tin về cá phèn nhé.

Những thông tin cơ bản về cá phèn

Cá phèn là gì?

Cá phèn là một loài cá biển thuộc bộ cá Vược. Tại Việt Nam, chúng còn thường được biết đến với tên gọi là cá thèn. Loài cá này được biết đến là một loài ưa thích khí hậu nhiệt đới. Chính vì vậy, chúng thường được tìm thấy ở các bãi đá ngầm Đại Tây Dương, Thái Bình Dương và Ấn Độ Dương (wikipedia.org. 2022). Các quốc gia Đông Nam Á, Ấn Độ, Úc và Nhật Bản cũng là những địa điểm lý tưởng để loài cá này sinh sống và phát triển.

Là một quốc gia thuộc Đông Nam Á, nước ta hoàn toàn có thể nuôi trồng và tạo ra các giá trị kinh tế nhất định từ loài cá này. Trong đó, các vùng vịnh Quảng Ninh và các vùng biển thuộc Duyên hải Nam Trung Bộ là những nơi tập trung lớn của loài cá này.

Thông thường, loài cá này cá thân thon dài và dẹt ở hai bên. Đặc biệt là đuôi cá nhỏ, thuôn dài. Tuy nhiên, đầu cá lại có kích cỡ lớn, miệng tù tù và ngắn ngủn. Ngoài ra, mắt của chúng nhỏ và nằm dưới da. Cá phèn có hàm răng nhỏ, trải đều quanh hàm. Vảy của chúng là vảy lược, rất nhỏ. Kích cỡ cá vào khoảng 55 cm một con.

Cá phèn là cá sông hay cá biển

Nhiều người vẫn thắc mắc, cá phèn là cá sông hay cá biển. Câu trả lời chính xác cho câu hỏi này đó chính là cá thèn là cá biển. Tuy nhiên, chúng hoàn toàn có thể sống ở những vùng nước lợ. Tuy nhiên, thường rất hiếm.

Cá phèn thường sống theo bầy đàn, sinh sản và phát triển tự nhiên ở biển. Nên dĩ nhiên chúng thuộc các loài cá biển. Tuy nhiên, chúng vẫn có thể sống được ở các vùng nước lợ. Thông thường, cá thèn nước lợ đa phần là cá được nuôi trồng với mục tiêu kinh tế. Tiêu biểu như cá phèn sông được nuôi tại Đồng Nai Việt Nam. Cá phèn tự nhiên rất hiếm khi xuất hiện tại vùng nước lợ.

Giá trị dinh dưỡng và sức khỏe mà loài cá này mang lại

Tương tự các loại hải sản khác, cá thèn mang trong mình hàm lượng dinh dưỡng dồi dào. Chúng mang lại một lượng lớn chất đạm (protein), các loại axit béo hòa tan, Omega 3, DHA và cả canxi. Chính vì vậy, chúng được biết đến là một thực phẩm tốt cho sự phát triển của con người cả về mặt thể chất và trí tuệ.

Ngoài ra, các chuyên gia dinh dưỡng cũng đã chứng minh rằng lượng vitamin và khoáng chất có trong loại cá này tương đương với cá hồi và nhiều loại cá cao cấp khác. Tuy nhiên, giá thành của chúng lại dễ chịu hơn tương đối.

Loài cá này có tác dụng rất tốt trong việc tăng cường sức đề kháng. Đây là một trong những công dụng rất quan trọng vì chúng giúp bảo vệ sức khỏe và ngăn ngừa các loại bệnh tật.

Ngoài ra, ăn loại thực phẩm này giúp giảm lượng Cholesterol trong máu giúp bảo vệ tim mạch. Chúng còn bổ sung Kali nhằm giúp người ăn ngăn ngừa đột quỵ. Với các công dụng như phát triển chiều cao, tốt cho não bộ, ngăn ngừa loãng xương và sỏi thận. Loài cá này rất tốt cho người già lẫn trẻ nhỏ.

Cá phèn có mấy loại

Cá phèn nổi tiếng bởi sự đa dạng trong giống loài. Theo Fishbase, có đến 99 loại cá thuộc 6 chi tất cả. Tuy nhiên, tại Việt Nam, cá phèn hồng, cá phèn đỏ và cá phèn râu là phổ biến và được ưa chuộng nhất.

Cá phèn đỏ

So với hai loại cá còn lại, cá phèn đỏ có ít thông tin hơn cả. Ban đầu, rất nhiều  sẽ rất dễ nhầm lẫn cá đỏ và cá hồng vì ngoại hình na ná nhau của chúng. Đúng vậy, cá đỏ trông gần như y hệt cá hồng. Tuy nhiên, chúng lại có sắc đỏ trên người đậm hơn và rực rỡ hơn.

Ngoài ra, cá đỏ thông thường sẽ có ngoại hình nhỏ hơn một chút so với cá hồng. Chúng thường được nuôi trồng nhiều tại Nghệ An. Chính vì vậy, cá thèn đỏ một nắng nổi tiếng là đặc sản của nơi đây.

Cá phèn hồng

Đây được biết đến là loài phổ biến nhất trong tất cả các loài của loại cá này. Chúng thường được tìm thấy tại các cặn rặng san hô và đầm phá có độ sâu lên đến 100 mét. Tại Việt Nam, chúng xuất hiện phổ biến tại các tỉnh miền Trung với tên gọi khác là cá hồng phèn.

Chúng có thân nhỏ, dẹt và dài. Đuôi chúng xẻ thùy tuy nhiên lại có phần đầu to và tù. Toàn thân chúng được phủ lên một màu hồng rất bắt mắt. Chính vì vậy đòi hỏi người tiêu dùng cần tinh ý. Bởi lẽ có rất nhiều người đã nhầm lẫn cá hồng phèn với cá hồng.

Cá phèn râu

Cá thèn râu có ngoại hình đặc biệt hơn cả. Với thân hình mảnh dẹt tương tự những anh em trong loài. Tuy nhiên, đầu cá râu sẽ có phần dài hơn. Ngoại hình của chúng mô tả đúng cái tên. Loại cá này có một đôi râu dài ở hai viền mang và mang sắc đen nổi bật.

Về màu sắc, loại cá này có màu vàng ở thân và bụng mang sắc trắng. Toàn thân chúng được bao phủ bởi vảy mỏng, tròn, ngắn và mềm. Về mặt kích cỡ, chúng được đánh giá là mang kích cỡ lớn hơn so với các anh em trong loài.

Cá phèn một nắng và cá phèn biển

Ngoài việc phân loại theo loài, chúng ta có thể phân loại cá theo cách chế biến. Loài cá này khi được bán sẽ có hai loại phổ biến nhất. Đó chính là cá biển tươi và cá phơi một nắng.

Cá biển tươi thì có lẽ không có quá nhiều sự khó hiểu. Bởi lẽ đây chính là những con cá thèn tươi được đánh bắt từ biển và vận chuyển vào đất liền.

Ngoài ra, cá thèn được đánh bắt từ biển cũng sẽ đem lại chất lượng xuất sắc hơn nhiều so với cá nuôi ở vùng nước lợ. Môi trường biển nhiều áp lực của nước khiến thịt của cá rắn chắc và đem lại dinh dưỡng cao hơn.

Cá phơi một nắng là một cách chế biến đặc biệt của Việt Nam. Cá thèn sau khi được đem rửa sạch với nước muối sẽ được phơi một nắng. Như vậy, cá vẫn sẽ giữ được độ tươi, độ ngọt mà không cần chất bảo quản.

Cá phèn giá bao nhiêu?

Cá thèn là một loại cá đem lại nhiều dinh dưỡng. Không chỉ vậy, chúng khá là ít xương, độ tanh thấp và có thịt rất chắc. Chính vì vậy, giá của loại cá này không thể gọi là rẻ. Tuy nhiên, trên thị trường, giá của chúng đã là vô cùng hợp lý so với các loại cá cao cấp như cá hồi, cá ngừ hay cá tầm. Bạn có thể tham khảo mức giá sau đây:

• Cá phèn biển tươi sống kích cỡ nhỏ (6 – 10 con/ kg): khoảng 110.000 đồng/ kg
• Cá phèn biển tươi sống kích cỡ lớn ( 2 – 4 con/ kg): khoảng 130.000 đồng/ kg
• Giá cá phèn một nắng: khoảng 250.000 đồng/ kg

Mức giá trên chỉ mang tính chất tham khảo. Trên thị trường sẽ có những yếu tố như bảo quản, địa điểm, độ tươi sống, kích cỡ, thời gian mua,… tác động đến giá cả. Chính vì vậy, để có mức giá tốt nhất, bạn nên tìm đến các điểm bán cá uy tín.

Cá phèn mua ở đâu thì chất lượng?

Mua cá ở đâu thì chất lượng luôn là câu hỏi nhận được rất nhiều sự quan tâm. Đặc biệt là với cá phèn, loài cá còn khá nhiều lạ lẫm này. Dưới đây là tổng hợp những địa chỉ mua cá uy tín, chất lượng và đã nhận được nhiều đánh giá tốt từ cả ba tỉnh thành là Hà Nội, Hồ Chí Minh và Hải Phòng.

Điểm mua tại Hà Nội

Tại Hà Nội, các điểm mua bán hải sản không phải là hiếm có khó tìm. Tuy nhiên, với một loài cá lạ như thế này, việc tìm nơi bán sẽ có phần khó khăn hơn. Đó là chưa kể, bạn phải tìm được các địa điểm mua cá tươi ngon. Người mua có thể tham khảo các địa chỉ sau:

• Cửa hàng Sói biển – Địa chỉ: Park 8, Time City, Minh Khai, Quận Hai Bà Trưng, Hà Nội
• Đặc sản xứ Nghệ – Địa chỉ: số 328, Lê Trọng Tấn, Thanh Xuân, Hà Nội
• Clever food – Địa chỉ: số 40, Ngụy Như – Kontum, Hà Nội
• Hải sản xanh – Địa chỉ: số 46, ngõ 50 Mễ Trì Thượng, quận Nam Từ Liêm, Hà Nội
• Hải sản tươi sống Nguyên Anh – Địa chỉ: Kiot 413, Đại Từ, Đại Kim, Hoàng Mai, Hà Nội

Hầu hết các điểm bán kể trên đều có các trang website và dịch vụ giao hàng tận nhà. Chính vì vậy, bạn có thể tham khảo trước giá cả. Ngoài ra, bạn sẽ có được những dịch vụ tốt khi mua hàng.

Điểm mua tại Hồ Chí Minh

Vốn là một loài cá ưa thích khí hậu nhiệt đới. Vì vậy, loài cá này dễ tìm thấy hơn ở các tỉnh miền trung và miền nam của Việt Nam. Vì vậy mà việc mua cá phèn tại thành phố Hồ Chí Minh sẽ có phần dễ dàng hơn so với Hà Nội và các tỉnh phía bắc. Bạn có thể tham khảo các địa chỉ sau:

• Hải sản Hoàng Gia – Địa chỉ: 180 Trần Hưng Đạo, P.Nguyễn Cư Trinh (góc giao Cống Quỳnh)
• Chợ đầu mối Bình Điền – Địa chỉ: Khu Phố 6, Nguyễn Văn Linh, Phường 7, Quận 8
• Giang Ghẹ – Địa chỉ: Vincom Gò Vấp – 12 Phan Văn Trị, Phường 7, Quận Gò Vấp
• Chợ Hàng Dương – Cần Giờ – Địa chỉ: Đường Thạnh Thới, Ấp Long Thạnh, Xã Long Hòa, Huyện Cần Giờ
• Hải sản Ông Giàu – Địa chỉ: 3/1A Đường 49, Khu Phố 6, Phường Hiệp Bình Chánh, Quận Thủ Đức

Muốn mua cá phèn, bạn có thể tìm đến các cửa hàng uy tín. Ngoài ra, nếu muốn, chúng ta cũng có thể tìm kiếm chúng tại các chợ cá nổi tiếng. Khi chọn cá, nhớ bỏ túi cho mình những mẹo nhỏ để cá mua về đạt chuẩn nhé.

Điểm mua tại Hải Phòng

Được mệnh danh là đất cảng, Hải Phòng có rất nhiều các loại hải sản đa dạng và trong đó bao gồm cả cá thèn. Tại đây, bạn sẽ vô cùng dễ dàng trong việc tìm mua các loại hải sản. Đối với loài cá này, khách hàng có thể tham khảo các địa chỉ sau đây:

• Hải sản Văn Thìn – Địa chỉ: Số 1 Văn Cao, Ngô Quyền, Hải Phòng
• Siêu thị hải sản Lương Sơn – Địa chỉ: 935 Đại lộ Tôn Đức Thắng, Phường Sở Dầu, Quận Hồng Bàng, Hải Phòng (ngã tư Metro)
• Siêu thị hải sản Hải Đăng – Địa chỉ: 19 Trần Khánh Dư, Ngô Quyền, Hải Phòng
• Hải sản Trung Kiên – Địa chỉ: 82 Hoàng Thế Thiện, Đông Khê, Ngô Quyền, Hải Phòng
• Vua cá Hải Phòng – Địa chỉ: Số 1 Khu Dân Cư Thanh Toàn, Đường 208 An Đồng, An Dương, Hải Phòng (Ngã tư ắc qui rẽ về phía thị trấn rế cách 200m, gần chung cư Hoàng Huy)

Hải Phòng có lẽ đã quá nổi tiếng với các chợ cá đa dạng. Tuy nhiên, bạn cũng có thể tìm đến các siêu thị hải sản, cửa hàng hải sản để có được dịch vụ mua hàng thật chuyên nghiệp nhé.

Những mẹo chắc chắn phải biết khi chọn cá

Tìm được địa chỉ mua cá uy tín là chưa đủ. Bên cạnh đó, bạn cần phải biết những mẹo nhỏ để chọn cá sao cho thật đúng chuẩn. Đặc biệt, những mẹo này đều vô cùng đơn giản, bất kỳ ai cũng có thể ghi nhớ và làm theo được.

Khi mua cá, nên chọn những con cá còn nguyên vẹn. Không nên chọn những con bị xước, dập hay có dấu hiệu của va đập mạnh như vết tụ máu. Ngoài ra, nếu thấy cá nhớt bất thường hay có đốm lạ, chúng ta cũng nên bỏ qua.

Bên cạnh hình hài con cá, người mua cũng nên quan tâm đến mắt cá. Những con cá có mắt trong, không bị đục và hơi lõm là những con cá đạt chuẩn. Đặc biệt, những con cá tươi ngon sẽ có vảy sáng, mang cá đỏ tươi. Trong trường hợp cá có vảy mờ, mang cá thâm, sạm, cần bỏ qua ngay.

Nếu có thể chạm vào thân cá, người mua nên chạm vào thử. Cá tươi là khi có độ đàn hồi ở phần thịt, Ngoài ra, vì đặc điểm cá vốn có mình dẹp. Vậy nên, những con cá nào bị phù nề bất thường chắc chắn là những con cá ươn.

TOP 3 món ăn ngon nhất định phải thử từ loài cá này

Được biết đến là thực phẩm giàu dinh dưỡng, sẽ thật tuyệt vời nếu thêm cá thèn vào thực đơn. Tuy nhiên, chế biến món gì, nấu sao cho ngon vẫn luôn là thắc mắc của những người nội trợ. Vậy hãy cùng Haisan.online tìm hiểu ngay 3 cách chế biến cực kỳ ngon cùng loại hải sản này nhé.

1. Cá phèn kho tiêu

Nếu để nhắc đến các món ăn từ cá phèn thì chắc chắn không thể bỏ qua các món khi. Bởi lẽ, loài cá này phổ biến nhất khi chế biến theo phương thức kho truyền thống. Trong rất nhiều công thức kho cá, kho tiêu vẫn luôn có sức hút bởi mùi thơm kích thích vị giác của tiêu.

Nguyên liệu cho món ăn này vô cùng đơn giản và thân thuộc trong căn bếp của mọi gia đình. Mấu chốt của các món kho chính là việc kho đi kho lại nhiều lần. Bên cạnh đó, để có một món cá kho hoàn hảo, bạn nên sử dụng nồi đất, nồi gang hoặc nồi áp suất.

Cá kho không chỉ là một món ngon thông thường. Đây còn là một món ăn của gia đình và mang đậm đà hương vị truyền thống. Thông thường những người đã ra ở riêng như sinh viên sẽ rất ít dịp được thưởng thức món này. Chính vì vậy, cá kho có thể nói là một món ăn mang đậm hương vị ký ức.

2. Cá phèn chiên mắm ớt

Trong các cách chế biến, chiên rán luôn có một sức hút vô cùng lớn. Bởi hương vị thơm ngon, nịnh miệng. Và để góp phần cho món ăn ngon hơn, đậm đà hơn, chúng ta đã có món cá phèn chiên mắm ớt.

Cá phèn chiên có cách chế biến cực kỳ đơn giản. Đặc biệt, với ngoại hình nhỏ, mảnh, cá phèn chiên dễ giòn hơn nhiều so với các loại cá khác. Bạn chỉ cần chiên cá như thông thường. Sau đó, chuẩn bị một bát nước sốt mặn ngọt, tê cay từ mắm, ớt, tỏi và đường.

Nước sốt sền sệt hào quyện cùng thịt cá thơm ngọt, chắc chắn sẽ khiến bạn thích thú. Khi ăn, chúng ta hoàn toàn có thể thưởng thức cùng rau sống, bánh tráng. Hoặc đơn giản hơn là ăn cùng cơm nóng. Dù ăn như thế nào thì món ăn vẫn đều rất ngon.

3. Chả cá phèn

Nhắc đến cá phèn là phải nhắc đến chả cá. Chả cá là một trong những món ăn vô cùng quen thuộc ở Việt Nam. Chúng ta có thể dễ dàng bắt gặp chúng trong các bát bún cá quen thuộc, bữa cơm gia đình. Đó là còn chưa kể, chả cá có rất nhiều cách chế biến. Từ luộc, hấp, chiên rán cho đến sốt, rim.

Với đặc tính thịt cá dai, chắc lại ngọt đậm. Cá phèn rất phù hợp để đem đi làm chả. Nguyên liệu làm chả thì vô cùng đơn giản. Những nguyên liệu chính phải kể đến là thịt cá đã được lọc sạch xương, thịt heo, bột năng, thì là và hạt tiêu.

Làm chả cá không quá phức tạp nhưng đòi hỏi tính kiên nhẫn và tỉ mẩn của người nấu khá nhiều. Thành quả cho ra là miếng chả cá thơm ngon. Chả cá ăn cùng gì cũng rất đưa cơm. Đã vậy lại vô cùng bổ dưỡng. Những mẹ nào có con nhỏ thì nên viên những viên chả cá bé bé cho các bé tập nhón.

Xem ngay những món ngon với cá phèn: Cá Phèn Làm Gì Ngon? – TOP 7 Món Ngon Từ Cá Phèn Nhất Định Bạn Phải Biết

Những lưu ý khi ăn cá phèn

Những ai không nên ăn cá phèn

Không phải thực phẩm nào cũng hợp với tất cả mọi người và cá phèn cũng vậy. Rõ ràng rằng cá phèn mang lại hàm lượng dinh dưỡng cao. Ngoài ra, cá có nhiều thịt, ít xương, thịt cá chắc nên rất được ưa chuộng. Tuy nhiên, vẫn sẽ có những trường hợp không nên thử cá phèn.

Những người bị bệnh gout tuyệt đối không nên ăn loại cá này. Đó là bởi trong cá chứa hàm lượng chất đạm cao. Lượng đạm này cao hơn nhiều so với thịt lợn, thịt gà với khối lượng tương đương. Trong khi đó, người bị gout lại đang gặp phải vấn để thừa chất đạm trong cơ thể. Vì vậy, người bệnh gout không nên ăn loại cá này.

Những người bị di ứng hải sản. Hiển nhiên khi đã bị dị ứng thì tuyệt đối không nên ăn thực phẩm này. Nguyên nhân của việc dị ứng hải sản chính là vì hải sản có nhiều loại chất đạm. Khi cơ thể con người không hấp thu được thì sẽ gây ra phản ứng dị ứng.

Những người đang bị rối loạn tiêu hóa. Cá phèn có tính tanh, lại có tính hàn. Chính vì vậy, khi bụng dạ đang không ổn định, chúng ta không nên ăn thực phẩm này. Việc ăn cố cá thèn vào lúc này sẽ dễ sinh ra hiện tượng đau bụng, đầy hơi, tiêu chảy,…

Trên đây là những trường hợp không nên hoặc nên hạn chế ăn cá phèn. Ngoài ra, cá phèn còn vô cùng phổ biến với cá phèn một nắng. Nếu những ai bị bệnh thận, phù nề hoặc xơ gan thì chắc chắn không nên ăn loại cá này vị nồng độ muối trong cá cao.

Bà bầu ăn cá phèn hồng được không?

Người bình thường ăn cá phèn thì luôn tốt. Vậy, các mẹ bầu ăn loại cá này có được không? Hải sản thường có tính tanh. Bên cạnh đó, cá phèn còn chứa tính hàn. Chính vì vậy, các mẹ bầu đều vô cùng băn khoăn không biết cá thèn nói riêng và hải sản nói chung thì bản thân có ăn được không.

Câu trả lời cho câu hỏi này là có. Thịt cá phèn có bổ sung rất nhiều protein và DHA. Đây là hai chất quen thuộc và cực kỳ có lợi cho sự phát triển sức khỏe và trí tuệ của thai nhi. Ngoài ra, trong cá cũng có chứa rất nhiều vitamin và khoáng chất. Không chỉ hỗ trợ sự phát triển của trẻ nhỏ. Việc ăn cá phèn còn vô cùng có lợi cho bà bầu.

Tuy nhiên, ăn tốt không có nghĩa là nên ăn nhiều. Theo các bác sĩ, mỗi tuần, bà bầu chỉ nên ăn 2 – 3 khẩu phần ăn có chứa cá (khoảng 250 – 350 gram) và nên ăn uống đa dạng, kết hợp cùng các thực phẩm khác. Dĩ nhiên, con số sẽ có sự thay đổi đối với mỗi người. Vậy nên, bạn nên đi khám bác sĩ để có kết quả tốt nhất.

Trên đây là những thông tin thú vị xoay quanh cá phèn – một trong những thực phẩm có giá trị dinh dưỡng và giá trị ẩm thực cao. Hy vọng bài viết này có ích đối với các bạn. Chúc các bạn tìm mua và thưởng thức được những chú cá phèn ưng ý.

Nguồn tham khảo

• Wikipedia. (2022). Họ cá phèn. [online] wikipedia.org. Có tại: https://vi.wikipedia.org/wiki/Họ_cá_phèn [Truy cập ngày 08/11/2022]
• Hải Sản Trung Nam. (2022). Cá phèn. [online] haisantrungnam.vn. Có tại: https://haisantrungnam.vn/ca-phen [Truy cập ngày 08/11/2022]
• Crab Seafood. (2021). Ăn cá phèn có tốt không? Cá phèn làm gì ăn ngon?. [online] crabseafood.vn. Có tại: https://crabseafood.vn/an-ca-phen/ [Truy cập ngày 08/11/2022]
• Siêu Thị Cá Tươi. (2022). Cá phèn tươi sống. [online] sieuthicatuoi.com. Có tại: https://sieuthicatuoi.com/ca-phen-tuoi-song-1183-1-2-product.html [Truy cập ngày 08/11/2022]
• Hiếu Hải Sản. (2022). Cá phèn. [online] cungcaphaisan.com. Có tại: https://www.cungcaphaisan.com/san-pham/ca-phen.html [Truy cập ngày 08/11/2022]