Ngày nay, ốc bươu được người dân sử dụng rất nhiều trong ẩm thực bởi chúng có thể chế biến thành các món ăn vô cùng độc đáo và hấp dẫn. Vậy ốc bươu có tác dụng như thế nào cho cơ thể con người, các món ốc bươu ngon và các địa điểm mua ốc bươu nào uy tín. Dưới đây, haisan.online sẽ bật mí cho bạn các thông tin hữu ích về loài vật này.

Thông tin chung về loài ốc bươu

Ốc bươu là một trong những loài sinh vật ngoại lai. Chúng du nhập vào Việt Nam từ những năm 80. Ốc bươu còn được bà con nông dân gọi với tên khác là ốc bưu. Chúng có thân mềm, chân nằm ở dưới bụng có hình đĩa màu trắng kem. Đồng thời, phần chân có nắp vỏ che đậy. Khi di chuyển, phần đầu và thân của ốc sẽ thò ra bên ngoài. Khi gặp nguy hiểm, chúng sẽ mau chóng thu mình lại để ẩn náu.

Ốc bươu có vỏ tròn và khá nhẵn. Tuỳ từng môi trường sống mà ốc bươu có vỏ màu nâu đen cho đến đen tuyền. Ốc bươu thường sinh sống ở những nơi ẩm thấp. Như trong bùn đất, ao hồ, kênh mương, ruộng nước,… Chúng thường ăn lá non và các sinh vật sống trong bùn non.

Ốc bươu sinh sản chủ yếu vào tháng năm hàng năm. Ốc bươu phát triển rất mạnh vào đầu mùa mưa. Nhất là sau khi mưa, trời bắt đầu hửng nắng thì chúng bò lên các bờ ruộng, thành tường rất nhiều. Bà con thường lợi dụng đặc điểm này để bắt về làm thức ăn cho gia súc, gia cầm hoặc chế biến thành các món ăn độc đáo. (vi.wikipedia.org, 2022)

Phân biệt 2 loại ốc bươu phổ biến

Không giống như các loại ốc biển, ốc bươu lại là một trong ba loại ốc đồng phổ biến tại Việt Nam. Có hai loại ốc bươu mà dễ khiến mọi người dễ nhầm lẫn nhất là ốc bươu vàng và ốc bươu đen (ốc nhồi, ốc lác). Hai loại ốc này có những đặc điểm ngoại hình không mấy khác nhau nên khiến cho nhiều người nhầm lẫn. Cùng haisan.online phân biệt bằng mắt thường hai loại ốc này qua những thông tin dưới đây nhé!

Ốc bươu đen (ốc nhồi, ốc lác) có vỏ xoắn ốc nhỏ dần từ trên xuống dưới và có chiều dàu khoảng 5cm. Loại ốc này có vỏ màu nâu đen và trơn bóng, nhẵn mịn, các đường vân mờ không thấy rõ. Trong khi đó, ốc bươu vàng có kích thước to hơn với chiều cao 4,5 – 7,5 cm, rộng từ 4 – 6 cm. Trên thân ốc bươu vàng có 5 – 6 vòng xoắn được chia rõ rệt bằng đường rãnh sâu.

Ốc bươu vàng là loài ốc gây hại cho mùa màng, ảnh hưởng xấu tới việc sản xuất của bà con. Loài ốc này không có giá trị dinh dưỡng. Nên đa số được người dân đem về dùng làm thức ăn cho gia cầm, gia súc. Tuy nhiên nhiều người vẫn dùng làm món ăn nhưng sẽ không ngon bằng thịt ốc bươu đen. Hơn nữa, khi ăn phải ốc bươu vàng chưa được sơ chế đúng cách, sạch sẽ sẽ gây ra ảnh hưởng không tốt tới sức khoẻ.

Ngược lại, ốc bươu đen (ốc nhồi, ốc lác) lại là loài vật có giá trị dinh dưỡng khá cao. Chúng có tác dụng không hề nhỏ đối với sức khoẻ con người.  Xét về góc độ ẩm thực, chúng là nguồn thực phẩm lý tưởng. Từ ốc bươu người ta có thể chế biến nên đa dạng các món ăn thơm ngon, bổ dưỡng. Giúp cho bữa ăn của các gia đình Việt thêm phong phú và đưa cơm.Hàm lượng dinh dưỡng của ốc bươu

Ốc bươu có thành phần dinh dưỡng dồi dào. Chúng được các chuyên gia dinh dưỡng là nguồn thực phẩm thơm ngon và bổ dưỡng. Thịt của chúng có bị ngọt tự nhiên, khi ăn vào có cảm giác rất lôi cuốn. Thịt ốc bươu có tính hàn, chứa nhiều vitamin và khoáng chất thiết yếu cho cơ thể.

Cụ thể, trong 100g thịt ốc bươu có chứ những thành phần dinh dưỡng sau đây: 1357mg canxi, 84 calo, 11.9g chất đạm, 700mg chất béo, 64g Photpho,… Ngoài ra còn có nước và một số chất khác như mỡ cacbua hydrat, sắt, vitamin A, B2,… Chính vì có lượng canxi lên tới 1357mg và 11.9g protein nên khi ăn ốc bươu thường xuyên, cơ thể bạn cũng được nạp một lượng canxi và đạm khá dồi dào.

Ăn ốc bươu có những tác dụng gì?

Như chúng ta đã biết, ốc bươu có hàm lượng dinh dưỡng giá trị. Bởi thế, chúng mang lại nhiều lợi ích thiết thực cho sức khoẻ con người. Dưới đây, haisan.online sẽ bật mí cho bạn một vài tác dụng nổi bật của loại hải sản này:

Bổ sung canxi

Trong 100g thịt ốc bươu, có chứa hơn 1000mg canxi – tương đương với một lượng gấp 10 lần so với sữa bò. Chính nhờ lượng canxi dồi dào này, ốc bươu được đánh giá là một thực phẩm lý tưởng để cung cấp canxi cho cơ thể. Khi ăn ốc bươu thường xuyên sẽ giúp chắc khoẻ xương và giúp tăng chiều cao khá tốt.

Thanh nhiệt, làm mát 

Vì ốc bươu có tính hàn và không có độc nên chúng có tác dụng thanh nhiệt, lợi thuỷ, giải độc. Hơn nữa, ốc bươu còn giúp thông lợi đại tiểu tiện, giảm táo bón,…. và hỗ trợ cho nhiều bệnh lý khác.

Chữa bệnh tim mạch bằng vỏ ốc bưu đen 

Nghe có thể lạ nhưng vỏ ốc bươu đã được các chuyên gia đánh giá là một vị thuộc chữa bệnh tim mạch hiệu quả. Theo lương y Lê Trần Đức, vỏ ốc bưu đen đem tán thành bột nhuyễn, khi kết hợp cùng một số thành phần ý dược khác có thể chữa được các cơn đau tim đột ngột. Thay vì phải dùng các biện pháp y học khá nguy hiểm và tốn kém.

Chữa bệnh đái tháo đường 

Như các bạn đã biết, bệnh đái tháo đường có thể phát sinh từ nhiều nguyên nhân. Trong đó có chế độ ăn uống không điều độ, lành mạnh, ăn quá nhiều ngọt, béo. Việc này có thể gây nên hiện tượng nhiễm trùng, thoái hoá và biến chứng về thần kinh,… Nhiều lương y cho biết, thịt ốc bươu đem nấu với chuối xanh có thể hỗ trợ tốt cho các bệnh nhân mắc bệnh này.

Hỗ trợ chữa các bệnh lý khác 

Không chỉ là nguồn thực phẩm hấp dẫn, ốc bươu còn được coi là bài thuốc hỗ trợ trị các bệnh khó chữa. Bên cạnh các tác dụng nổi bật đã kể trên, trong ốc bươu còn chứa nhiều vitamin và dưỡng chất giúp mắt sáng, bổ thận, tăng cường cơ bắp,… Ngoài ra, theo dân gian thịt ốc bươu không chỉ ăn mới phát huy tác dụng. Mà chỉ cần dùng bên ngoài là có thể giúp dễ đẻ, chữa khó tiểu, chữa gai dằm,…

Giá cả và nơi mua ốc bưu

Trên thị trường, ốc bươu được bày bán rất nhiều. Bởi không chỉ có sẵn trong tự nhiên mà chúng còn được nông dân nuôi trồng. Với sức sinh sản cực nhanh, loài vật này có số lượng lớn nên khách hàng không khó tìm mua như các loại ốc biển khác. Bạn có thể tìm thấy chúng hầu hết ở khắp các chợ truyền thống, chợ hải sản và các siêu thị lớn nhỏ.

Hơn nữa, ốc bưu còn có giá thành khá rẻ. Hiện tại, loài ốc này chỉ có mức giá chênh lệch tuỳ vào chủng loại, kích thước ốc, vụ mùa và từng nơi cung cấp. Tuy nhiên, mức chênh lệch không quá lớn nên các bạn có thể yên tâm. Cụ thể, mức giá bán của ốc bươu được chia ra như sau:

• Ốc bươu đen: 60 000đ – 110 000 đồng/kg
• Ốc lác: 80 000đ – 130 000 đồng/kg

Cách ngâm ốc bưu sạch bẩn và hết nhớt

Vì ốc là loài vật sống vùi trong bùn đất nên cơ thể bám rất nhiều chất bẩn, đất cát, thậm chí là vi khuẩn. Bởi vậy, trước khi chế biến, các bạn cần sơ chế và làm sạch ốc bươu thật kỹ để có được món ăn chất lượng và không gây hại cho sức khoẻ của mình. Dưới đây là ba cách ngâm ốc đúng chuẩn, giúp ốc sạch và không bị nhớt.

Cách 1: Ngâm ốc bằng thau kim loại 

Những hợp chất trong kim loại có tác dụng khiến tất cả các loại ốc nhanh chóng nhả sạch các bùn đất từ trong ra ngoài. Vì thế, cách này được đa số người dân áp dụng vì sự nhanh, gọn, lẹ. Sau khi mua ốc về, bạn hãy cho ốc vào thau kim loại và đổ ngập nước. Nếu nhà không có thau kim loại, bạn có thể cho vào các vật dụng như dao, thìa, nĩa,… Ngâm khoảng từ 2 – 3 tiếng là ốc có thể sạch rồi.

Cách 2: Ngâm ốc với nước vo gạo 

Cách thứ hai để làm cho ốc sạch bẩn và hết nhớt là bạn có thể tận dụng thau nước gạo vừa vo xong. Ngâm ốc trong nước vo gạo khoảng 1 đến 2 tiếng đồng hồ. Có thể thả vào quả ớt cắt đôi để tăng thêm tác dụng. Khi ngâm ốc bươu trong nước gạo, các chất bùn trong ốc sẽ được nhả ra và đọng lại thành các mảng chất nhầy. Sau khi ngâm đủ thời gian, rửa ốc với nước sạch là có thể đem đi chế biến.

Cách 3: Ngâm ốc với hỗn hợp giấm, mẻ và ớt 

Cách thứ ba hiệu quả hơn hai cách trên nhưng lại cần nhiều nguyên liệu hơn. Bạn lấy một lượng mẻ vừa đủ đem trộn với nước và ngâm ốc trong đó tầm từ 1 – 2 tiếng. Khi có mẻ, ốc sẽ nhả hết bùn đất, nhớt và sẽ không còn vị tanh nữa.

Ngoài ra, bạn cũng có thể ngâm ốc bưu với hỗn hợp nước, giấm và ớt tươi băm nhuyễn. Thời gian cho kiểu ngâm này là từ 2 đến 3 tiếng. Tuy nhiên, sau khi ngâm, ốc cần được chế biến n gay để giữ được hương vị tươi ngon.

Các món ăn hấp dẫn chế biến từ ốc bưu

Ốc bưu được mọi người yêu thích không chỉ ở các tác dụng lớn đối với sức khoẻ mà còn ở phương diện ẩm thực. Từ ốc bưu, chúng ta có thể chế biến thành rất nhiều các món luộc, hấp, xào, nướng,…có hương vị vô cùng hấp dẫn. Dưới đây, haisan.online sẽ giới thiệu đến bạn 6 món ăn ngon và phổ biến nhất từ ốc bưu.

1. Ốc bươu hấp sả

Ốc bươu hấp sả là món ăn dân giã, được rất nhiều người yêu thích bởi hương vị thơm ngon, hấp dẫn của nó. Món ăn này cũng được đánh giá cao bởi có cách chế biến cực đơn giản. Bạn không nhất thiết phải ra tiệm mới có thể thưởng thức được món ốc bươu hấp sả ngon. Mà bạn hoàn toàn có thể chế biến chúng ngay tại nhà với những nguyên liệu quen thuộc.

Sau khi mua ốc về, các bạn hãy sơ chế thật kỹ theo hướng dẫn trên của haisan.online. Cho ốc vào nồi hấp sơ trong 2 phút cùng 1 thìa muối và gừng giã nhỏ. Thêm vào một vài lá chanh vò nát để ốc không bị tanh và thơm ngon hơn. Sau khi hấp lần 1, vớt ốc ra rổ cho ráo nước.

Tiếp đến, bạn hãy sử dụng một cái nồi khác để hấp ốc lần hai. Bây giờ, nếu có nồi đất thì hấp ốc sẽ ngon hơn. Lót vào bên dưới đáy nồi một lớp sả đập giập, vài lá chanh. Lớp tiếp theo là phần ốc đã hấp sơ. Trên cùng là lớp ớt thái lát, sả băm nhỏ và lại là lá chanh. Cuối cùng cho vào một thìa hạt nêm rồi hấp chín ốc. Ốc bưu hấp sả khi nóng ăn cùng nước mắm gừng, tỏi, ớt, chanh chắc chắn sẽ ngon tuyệt vời.

2. Ốc bươu nướng mỡ hành

Món ăn ốc bươu nướng mỡ hành là một trong những món ăn chế biến từ ốc bươu lạ miệng, ăn dễ “gây nghiện” nhất. Món ăn này có mùi thơm đặc trưng của mỡ hành hoà quyện với sự dai giòn của thịt ốc. Hơn nữa, khi ăn chấm cùng nước mắm chanh ớt chua chua ngọt ngọt lại càng thêm đậm đà khó quên.

Ốc bưu sau khi mua về đem ngâm với nước gạo để làm sạch và nhớt ốc rồi rửa lại với nước. Tiếp đến, cho ốc vào nồi luộc cùng với gừng, sả, ớt để giảm bớt vị tanh và rút ngắn thời gian khi nướng. Đun sôi dầu rồi đổ vào phần hành lá đã thái nhỏ. Thêm gia vị cho vừa ăn. Sau đó, rưới phần mỡ hành lên từng miệng ốc rồi đem đi nướng. Nướng đến khi hỗn hợp sôi lên và dần sệt lại là hoàn thành.

3. Ốc bưu xào sả ớt

Ốc bươu xào cùng sả ớt cũng là một món ăn từ ốc bươu chắc chắn sẽ làm bạn thích thú. Đặc biệt là trong những ngày thời tiết se se lạnh. Bởi cái vị cay nồng của ớt cùng mùi thơm của sả dậy lên kích thích vị giác của bạn. Thịt ốc thì vàng óng ả, bắt mắt. Khi ăn cực kỳ giòn dai, ngọt đậm đà.

Để chế biến món ăn này, bạn cần sơ chế ốc rồi đem đi luộc. Sau đó lấy hết phần thịt ốc ra khỏi vỏ. Cắt lấy phần đầu ốc và loại bỏ các phần không cần thiết. Đem ốc ướp cùng đường, hạt nêm, nước mắm, bột nghệ trong vòng 20 phút. Tiép đến, cho sả, tỏi vào phi thơm. Cuối cùng, cho ốc vào xào chung đến khi nước sệt lại thì cho ớt vào đảo sơ rồi tắt bếp.

4. Cháo ốc bươu với nấm ngon lạ miệng

Cháo ốc bươu là một món ăn khá lạ nhưng lại cực kỳ thơm ngon và bổ dưỡng. Món này có mùi thơm nhẹ của gạo và các loại rau răm, hành lá. Phần thịt ốc giòn dai, khi ăn cùng với nấm rơm mềm ngọt lại càng hấp dẫn. Món cháo ốc bưu phù hợp với cả người lớn và trẻ em khi muốn bổ sung chất dinh dưỡng hay muốn đổi món cho những ngày chán cơm.

Ốc bưu sau khi sơ chế sạch sẽ thì đem luộc, khêu lấy phần thịt và cắt thành những miếng nhỏ vừa ăn. Tiếp đến, cho gạo vào nấu cháo đến khi gạo nhừ. Trong thời gian chờ đợi, phi hành tỏi cho vàng rồi cho ốc vào xào cùng với nấm rơm thái thái nhỏ. Nêm nêm các gia vị cho vừa ăn. Sau cùng, đổ hỗn hợp này vào nồi cháo. Khuấy đều cho các nguyên liệu hoà quyện vào nhau rồi tắt bếp.

5. Ốc bươu nhồi thịt

Chỉ cần nghe tên món ốc bươu nhồi thịt thôi là chúng ta đã cảm thấy được sự độc đáo và thơm ngon của món ăn này rồi. Món ăn là sự kết hợp giữa vị cay của ớt cùng hương thơm của sả. Hoà quyện trong đó là vị ngọt của thịt heo và vị béo bùi của thịt ốc. Khi ăn chấm cùng nước mắm pha theo đúng ý thích nữa thì không còn từ gì để chê.

Tưởng khó chế biến nhưng ốc bưu nhồi thịt lại cực kỳ dễ làm và chỉ mất chưa đầy 30 phút là bạn đã có thể hoàn thành món ăn này. Ốc bươu sau khi sơ chế, luộc lên, lấy thịt ra khỏi vỏ sẽ được đem đi băm nhuyễn. Sau đó trộn chung với thịt nạc băm, giò sống, mộc nhĩ, hành khô cùng các gia vị đi kèm khác.

Tiếp đến, cho một bẹ lá sả vào trong vỏ ốc bưu và nhồi hỗn hợp vừa trộn vào cho ngập miệng ốc. Sau cùng, đem ốc đi hấp cách thuỷ. Khi chín ốc nhồi thịt sẽ có mùi thơm nức mũi. Thịt ốc, giò sống giòn, ngậy cùng các nguyên liệu ăn cực ngon và độc đáo. Thưởng thức món ăn này ngay khi còn nóng cùng với nước chấm chua chua ngọt ngọt bạn nhé!

6. Ốc bưu xào củ chuối

Món ăn vừa dân giã vừa ngon miệng không thể không nhắc tới ốc bươu xào củ chuối. Đây không chỉ là món ăn có lợi cho sức khoẻ mà còn giúp gia đình bạn thay đổi khẩu vị trong những ngày mưa. Công đoạn đầu tiên để chế biến món ốc nào cũng là ngâm và rửa ốc thật sạch. Tiếp đến đem luộc sơ cùng gừng sả rồi khêu lấy phần đầu ốc bưu.

Tiếp đến, bạn đem thịt ốc đi xát với muối và chanh để khử mùi tanh. Rửa sạch rồi thái thành các miếng nhỏ vừa ăn. Ướp ốc với bột canh, hạt nêm, hạt tiêu, ớt trong khoảng 15 phút. Củ chuối rửa sạch, thái chỉ. Lá lốt và đậu cũng thái nhỏ. Sau đó, phi hành thơm và đổ ốc vào xào cùng củ chuối. Cho lá lốt, đậu và nêm nếm gia vị cho vừa ăn.

Những lưu ý khi ăn ốc bưu

Tuy ốc bươu có nhiều tác dụng tốt cho sức khoẻ con người nhưng khi ăn quá nhiều lại có thể gây hại. Các chuyên gia dinh dưỡng cho rằng chỉ nên ăn ốc từ 1 đến 2 tuần một lần là đủ. Hơn nữa, cũng không nên ăn ốc quá nhiều trong một lần vì thịt ốc có tính hàn nên dễ gây lạnh bụng, đau bụng, khó tiêu, nặng hơn là bị tiêu chảy.

Ngoài ra, một lưu ý quan trọng là phải làm sạch ốc bưu thật kỹ trước khi ăn. Tuy là thực phẩm thơm ngon, bổ dưỡng nhưng ốc lại chứ nhiều loại ký sinh trùng. Nếu không làm sạch hoàn toàn, các ký sinh trùng đó có thể sẽ đi vào các cơ quan bên trong cơ thể gây ung thư, suy nội tạng. Bởi vậy, tốt nhất là hãy làm sạch ốc theo hướng dẫn ở trên và ăn chín uống sôi nhé!

Tiếp theo, không nên ngâm ốc bưu quá lâu và cũng không sử dụng ngay khi mua. Nếu mua về không ngâm thì khi chế biến có thể bị lẫn các con ốc đã chết. Còn khi ngâm quá lâu sẽ khiến ốc bị biến chất, khiến gia tăng nguy cơ tiêu chảy, ngộ độc thực phẩm. Chỉ nên ngâm ở thời lượng vừa phải khoảng từ 1 – 3 tiếng.

Cuối cùng, không nên sử dụng ốc chung với các loại thực phẩm có chứa vitamin C. Nguyên nhân là do khi kết hợp vitamin C với các chất trong ốc sẽ khiến chúng tạo thành chất độc giống như thạch tín. Chất này sẽ khiến người ăn bị ảnh hưởng tới hệ tiêu hoá. Như đau bụng, khó hơi, đầy hơi. Nguy hiểm hơn là ngộ độc thực phẩm.

Trên đây, haisan.online đã bật mí cho bạn các thông tin cần biết về loài ốc bươu. Hy vọng bài viết đã cho bạn hiểu về cách sơ chế, biết được các món ăn ngon từ ốc bưu và những lưu ý khi ăn loài vật này. Chúc bạn và gia đình có những bữa ăn thật ngon miệng và bổ dưỡng.

Nguồn tham khảo: 

Wikipedia. (2022) Ốc bươu. [Online] vi.wikipedia.org. Có tại: https://vi.wikipedia.org/wiki/%E1%BB%90c_b%C6%B0%C6%A1u. [Truy cập ngày 20/11/2022]

Ốc bươu com. (2021). Phân biệt chi tiết giữa ốc bươu đen ốc nhồi và ốc bươu vàng. [Online] ocbuou.com. Có tại: https://www.ocbuou.com/phan-biet-chi-tiet-giua-oc-buou-den-oc-nhoi-va-oc-buou-vang/ [Truy cập ngày 20/11/2022]

Hải sản Trung Nam. (2021). Ốc bươu. [Online] haisantrungnam.vn. Có tại: https://haisantrungnam.vn/oc-buou#Dia_chi_cung_cap_oc_buou_uy_tin_va_dam_bao_chat_luong. [Truy cập ngày 20/11/2022]

Medplus. (2019). Ốc bươu và tác dụng tuyệt vời đối với sức khỏe. [Online] songkhoe.medplus.vn. Có tại: https://songkhoe.medplus.vn/loi-ich-cua-oc-buou/ [Truy cập ngày 20/11/2022]

Bách hoá xanh. (2021). Tổng hợp 8 món ngon chế biến từ ốc bươu. [Online] bachhoaxanh.com. Có tại: https://www.bachhoaxanh.com/kinh-nghiem-hay/tong-hop-8-mon-ngon-che-bien-tu-oc-buou-1377723. [Truy cập ngày 20/11/2022]